بازگشت به گذشته تاریخی و آنالیز آن به معنای ماندن در آن نیست - بهترین ها

به گزارش بهترین ها، ایرنا/ براساس سخنان رئیس پژوهشکده ایران شناسی، بازگشت به گذشته تاریخی و آنالیز آن به معنای ماندن در آن نیست.

سید عبدالمجید شریف زاده گفت: به واقع این پرداختن به گذشته یک نیروی محرکه ای است تا وقتی ایران را بشناسیم، از آن درس گرفته و برای اهداف آینده عبرت آموزی کنیم.در حوزه ایران شناسی ما سبقه تاریخی بسیار گسترده ای داریم که موضوع ایران شناسی معمولا از غرب شروع می گردد و غربی ها اولین قدم ها را ظاهرا در حوزه ایران شناسی برداشته اند.

قرن 15 میلادی؛ نقطه شروع ایران شناسی از نگاه غربی ها

وی اظهار داشت: شاید اولین افرادی که به ایران آمدند و سعی کردند آن را معرفی نمایند در قرن 15 میلادی باشد که یکی از مستشرقین ایتالیایی به ایران می آید و این در زمانی است که آق قویونلوها در ایران حکومت می کردند.

رئیس پژوهشکده ایران شناسی افزود: چنین سابقه ای در حوزه معرفی ایران به دنیا همواره یکی از نکات بسیار مهم است که ما چگونه می توانیم ایران را معرفی کنیم؟ به همین علت بحث ایران شناسی بحث بسیار گسترده ای است که با دیدگاه ها و سیاست های مختلف توام شده و هر یک بنابر ذوق، سلیقه و اهداف خود به موضوع ایران پرداخته اند.

شریف زاده ادامه داد: آن چیزی که برای ما حائز اهمیت است این است که ایران شناسی را از نگاه ایرانی ببینیم و ایران شناسی هم محدود به جغرافیای فعلی و فضای مرزهای کنونی ما نمی گردد بلکه یک فرهنگ گسترده هزاران ساله است که در تمام منطقه توسعه داشته است؛ بنابراین وقتی به موضوع ایران می پردازیم به فرهنگ، آداب، رسوم و سنت های ایرانی می پردازیم و در این میان بواقع دو پایه اصلی ایران شناسی شاید بحث زبان و هنر تلقی می گردد.

وی ادامه داد: در آنچه ما از معرفی ایران به آن می پردازیم یکی از مهمترین شاخصه های آنالیز، آثار هنری به جای مانده از گذشتگان ماست و اینها نشان دهنده فرهنگ، هنر و تمدن ماست که چگونه پیشینیان ما می اندیشند، به چه چیزهایی اعتقاد داشتند، چگونه زندگی می کردند و آداب، رسوم و سنت های آن چه بود و همه اینها برای ما الگوهایی است که خود را بهتر بشناسیم.

شریف زاده گفت: این چنین پرداختن به موضوع ایران شاخصه های مختلفی می طلبد که یکی از آنها بحث هنر در سابقه تاریخی و دوره معاصر ماست. از بین تمامی هنرها، شاید آنچه برای ما اهمیت بیشتری دارد، هنرهای سنتی ماست.

وی ادامه داد: هنرهای سنتی هنرهایی هستند که در طول تاریخ با تفکرات، اعتقادات، آداب و رسوم مردم ما درآمیخته و شکل گرفته است و مراحل سیر تحول و تطور خود را گذرانده و از استادان به شاگردان منتقل شده و امروز در جای جای ایران هنرمندان در حال فعالیت در رشته های مختلف هستند. پرداختن به این هنرها بواقع پرداختن به فرهنگ ها و سنت های ماست و بسیاری از این هنرهای سنتی هنوز هم جایگاه بسیار بالایی دارند و بعضی هم به دلایل مختلف یا از یاد رفته اند و یا در حال فراموش شدن هستند.

هنرهای سنتی شناسنامه ما تلقی می شوند

شریف زاده به تاثیر مسائل مالی و صنعتی شدن در به دست فراموشی سپرده شدن بعضی هنرها اشاره نمود و گفت: اینها در کنار بسیاری از دلایل مختلف دیگر شرایطی را فراهم می نماید که کمتر به بعضی هنرها توجه می گردد. یکی از وظایف ما معرفی این هنرهاست و اینها شناسنامه ما تلقی می شوند و بسیاری از کشورهای دنیا ما را به هنرمان می شناسد.

وی گفت: پیش از کشف نفت در ایران که ما را به عنوان سرزمین نفت خیز بشناسند، ما را به هنرمان می شناختند و خصوصا فرش ایران یکی از مهمترین هنرها در دنیا بود که هنوز هم جایگاه ویژه ای در این حوزه در دنیا با وجود رقبای بزرگ داریم. فرش شناسنامه ما بود و حتی در بین آثار هنری هنرمندان غرب هم تاثیر گذاشته ایم. در دوره های مختلف از دوره کلاسیک و رنسانس تا مدرن، شاهدیم که هنر ما چگونه بر هنر غرب تاثیرگذار بوده و به همین سبب باید توجه ویژه ای به هنرهای سنتی خود کنیم.

شریف زاده افزود: معرفی هنرها باعث آشنایی نسل جوان با این هنرها و پرورش استادانی به عنوان حافظان آینده این هنرها و فرهنگ و تمدن ما در دنیا می گردد. هیچ چیزی در تاریخ ثبت نمی گردد مگر این که با هنر آمیخته شده باشد و این نکته بسیار مهمی و شواهد بسیاری در تاریخ در پرداخت به این مساله داریم.

آیندگان ما را با هنر ما خواهند سنجید

وی اظهار داشت: بنابراین آیندگان ما را با هنر ما خواهند سنجید. آنچه از ما به یادگار باقی خواهد ماند. سعی ما بر این است که در عین شناختن این گذشته در عین حال از هنرهای سنتی حمایت کنیم.

شریف زاده گفت: در بین این هنرها رشته های بسیار متنوعی داریم که برنامه های ما در ارتباط با این موضوع از مهمترین فعالیت های ما خواهد بود. پرداختن به پژوهش در هنرهای ایرانی و معرفی این هنرها و آموزش، حفظ و احیای این هنرها کوشش کنیم تا بتوانیم شرایط مناسب راهنمایی آنها را هم فراهم کنیم.

وی درباره پژوهش در هنرهای سنتی و حمایت دولت گفت: بخش عمده ای از این باید جز برنامه های دولت قرار گیرد اما آنچه از توان ما در حوزه حمایتی و پرداختن به آنها بر می آید، همین نکته است که بتوانیم اولین قدم را در حوزه پژوهش در هنرهای سنتی و هنرهای ایرانی به طور عام برداریم.

شریف زاده اظهار داشت: بنابراین پژوهش در این هنرها و ثبت آنها و ویژگی ها و خصوصیت های حاکم بر آنها، بسیار اهمیت دارد. شناخت استادان و پیشکسوتان و هنرمندان این رشته برای ما بسیار مهم است؛ چرا که آنها حاملان و وارثان این هنر، فرهنگ و تمدن هستند که باید شناسایی شوند و ویژگی های هنری و فنی آنها را ثبت و ضبط نموده و برای هنرمندان دیگر و آیندگان خود به یادگار بگذاریم که اگر احیانا هنری به دست فراموشی سپرده شده بتوانیم این هنر را در منابع مکتوب خود داشته باشیم.

وی با اشاره به پژوهش های انجام شده در مورد هنر زرین فام گفت: امروزه با مراجعه به کتابهای تاریخی و گذشته خود در حقیقت می توانیم بعضی از ویژگی های این هنر را مورد شناسایی قرار دهیم و براساس آن بتوانیم این هنر را مجدد حمایت کنیم که این رخ داده و نکته بسیار مهمی است. اولین قدم ما در حوزه پژوهش در هنرهای ایرانی است و بعد از آن معرفی و آموزش آنها جز برنامه های ما قرار خواهد گرفت.